Work-life-balance. Co to jest i jak pomóc go osiągnąć swoim pracownikom?
Praca zajmuje sporą część naszego codziennego życia, a technologia sprawia, że granica między obowiązkami zawodowymi a czasem prywatnym coraz bardziej się zaciera. Właśnie dlatego work-life balance stał się popularnym tematem wśród pracodawców i pracowników. Na czym właściwie polega ta koncepcja? Sprawdź, jakie działania możesz podjąć, aby Twój zespół był bardziej efektywny i wszyscy czuli się komfortowo.
Work-life balance – co to jest?
Work-life balance oznacza równowagę między życiem zawodowym a osobistym. Nie chodzi wyłącznie o to, by kończyć pracę o określonej godzinie, ale przede wszystkim o umiejętność zarządzania czasem i energią w taki sposób, aby praca nie pochłaniała całkowicie życia prywatnego.
Zbyt duże obciążenie obowiązkami prowadzi do stresu, spadku motywacji i wypalenia zawodowego. Badania pokazują, że osoby, które nie dbają o odpowiednią równowagę, częściej zapadają na choroby przewlekłe, mają problemy z koncentracją i rzadziej odczuwają satysfakcję z pracy.
Dbanie o work-life balance jest więc koniecznością – zarówno dla pracowników, jak i pracodawców, którzy chcą formować silne zespoły i opartą na jasnych zasadach kulturę organizacyjną.
Co zmienia dyrektywa work-life balance?
Unia Europejska dostrzegła problem przeciążenia pracą i wprowadziła rozwiązania, które ułatwiają zachowanie równowagi. Dyrektywa work-life balance została wdrożona w Polsce w 2023 roku i daje pracownikom większą elastyczność w organizacji życia zawodowego oraz prywatnego.
Najważniejsze zmiany to:
- wydłużenie urlopów rodzicielskich i opiekuńczych,
- możliwość elastycznego ustalania godzin pracy,
- dodatkowe przerwy w pracy,
- możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej,
- wprowadzenie prawa do wnioskowania o pracę zdalną dla rodziców dzieci do lat 8.
Te regulacje to również wielka szansa dla pracodawców. Firmy, które wprowadzają elastyczne modele pracy, przyciągają bardziej zmotywowanych kandydatów i budują pozytywny wizerunek na rynku.
Jak wspierać work-life balance w firmie?
Jakie działania możesz podjąć jako pracodawca, żeby zadbać o swój zespół i realizować strategię work-life balance? Zobacz nasze zestawienie.
1. Wprowadzenie elastycznych godzin pracy
Nie każdy jest produktywny o tej samej porze dnia. Możliwość dostosowania godzin pracy do indywidualnych potrzeb zwiększa efektywność i poprawia samopoczucie pracowników.
2. Możliwość pracy zdalnej
Praca hybrydowa lub zdalna pozwala na lepsze zarządzanie czasem, ograniczenie stresu związanego z dojazdami i większą koncentrację na zadaniach. Dla wielu pracowników to bardzo ważny element work-life balance.
3. Zdrowie na pierwszym miejscu
Programy wellbeingowe to świetna inwestycja w zdrowie zespołu. W LongLife promujemy medycynę stylu życia, która opiera się na profilaktyce, aktywności fizycznej, zdrowej diecie i redukcji stresu. Możesz wdrożyć te rozwiązania, korzystając z naszych pakietów dla firm.
4. Ograniczenie nadgodzin
Kultura pracy, w której nadgodziny stają się normą, prowadzi do szybkiego wypalenia. Zamiast tego warto promować efektywność w standardowych godzinach pracy i nagradzać dobrą organizację zadań.
5. Edukacja i rozwój
Szkolenia z zarządzania czasem, priorytetyzacji zadań i technik relaksacyjnych pomagają pracownikom lepiej radzić sobie z codziennymi wyzwaniami.
6. Jasne granice między pracą a życiem prywatnym
Nieoczekiwane maile i telefony po godzinach pracy? To prosta droga do przeciążenia. Warto jasno określić, kiedy pracownik ma prawo do pełnego odpoczynku.
Dlaczego warto dbać o work-life balance w firmie?
Firmy, które dbają o work-life balance, zyskują naprawdę wiele: zadowolonych pracowników oraz realne korzyści biznesowe. Odpowiednia równowaga oznacza:
- większą efektywność – wypoczęty pracownik pracuje szybciej i skuteczniej;
- mniejszą rotację – pracownicy, którzy czują wsparcie pracodawcy, rzadziej decydują się na odejście z firmy;
- lepszą atmosferę – kultura organizacyjna i jej zasady to elementy, które mogą budować zgrany zespół.
Pamiętaj! Work-life balance ma wpływ na dobrostan fizyczny i psychiczny, a także produktywność Twoich pracowników. Współczesne firmy nie mogą ignorować tej kwestii, jeśli chcą przyciągać najlepszych specjalistów i budować stabilne zespoły. Dbanie o równowagę między pracą a życiem prywatnym jest długoterminową inwestycją w rozwój i przyszłość Twojego biznesu.
Co wpływa na długowieczność? Geny czy styl życia?
Długowieczność jest zagadnieniem, które fascynuje nas wszystkich. Nieustannie zgłębiają je naukowcy, a my zastanawiamy się, co możemy zrobić, żeby żyć dłużej. Czy nasze codzienne nawyki związane ze zdrowiem przekładają się na to w tak dużym stopniu, jak na to liczymy? Czy może jednak decydują o tym predyspozycje genetyczne, na które nie mamy wpływu? Przekonaj się, w czym tkwi sekret długowieczności!
Styl życia a długość życia
Wszyscy znamy jakieś anegdoty o osobach, które mimo prowadzenia niezbyt higienicznego trybu życia, cieszyły się dobrym samopoczuciem i zdrowiem nawet w zaawansowanym wieku. Ba! Czasami żyły dłużej niż ci, którzy dbali o zdrowie pod każdym względem. W artykule Dany G. Smith na temat długowieczności (”What Matters More for Longevity: Genes or Lifestyle?) znalazł się przykład Helen Reichert, która wielokrotnie była upominana przez lekarzy na temat szkodliwości palenia. W rozmowie z dr Barzilai z Albert Einstein College zauważyła, że wszyscy ci lekarze już nie żyją, a ona w dalszym ciągu nie zrezygnowała z nałogu. Kobieta żyła prawie przez kolejne 10 lat (zmarła w 2011 roku).
Z drugiej strony, w dyskusjach na temat długowieczności bardzo często jako punkt odniesienia podawana jest włoska wyspa Sardynia. To jedno z miejsc na świecie, gdzie żyje najwięcej stulatków. Od razu nasuwa się więc pytanie: jak oni to robią? Powodów jest kilka: zdrowe, nieprzetworzone i oparte na lokalnych produktach jedzenie, słoneczna pogoda, otoczenie bliskich osób, które sprzyja byciu potrzebnym, unikanie stresu. Brzmi świetnie, prawda? Czy możemy więc faktycznie założyć, że inspirując się sposobem życia Sardyńczyków, uda nam się choć trochę zbliżyć do magicznej „setki”?
Badania, na które powołuje się w swojej publikacji Dana G. Smith, wskazują, że zdrowe nawyki mogą znacząco przedłużyć życie do około 80–90 lat.
W 2024 roku opublikowano wnioski z badania, w którym wzięło udział 276 tysięcy amerykańskich weteranów. Okazało się, że wdrożenie ośmiu zdrowych nawyków – m.in. zbilansowanej diety, regularnej aktywności fizycznej, odpowiedniej ilości snu, umiejętności radzenia sobie ze stresem, unikania używek, pielęgnowania relacji społecznych – może wydłużyć przewidywaną długość życia nawet o 24 lata.
Badacze obliczyli, że gdyby weterani stosowali się do tych wytycznych, mogliby dożyć do około 87. roku życia.
Takie podejście poprawia również jakość życia. Dlaczego? Dbanie o zdrowie na różnych płaszczyznach przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób serca, nowotworów czy zaburzeń poznawczych. Warto podkreślić, że regularna aktywność fizyczna i dobrze dopasowana dieta wpływają na lepsze funkcjonowanie układu immunologicznego, co ma niebagatelne znaczenie w profilaktyce chorób przewlekłych.
Jeśli prowadzisz biznes, koniecznie poznaj programy prozdrowotne dla firm i zainwestuj w zdrowie swoich pracowników.
Rola genów w długowieczności
Dr Sofiya Milman, profesor medycyny i genetyki w Albert Einstein College of Medicine, twierdzi, że „istnieją bardzo wyraźne dowody na to, że dla ogółu społeczeństwa zdrowy styl życia wydłuża czas życia”. Zaznacza jednak: “nawet jeśli zrobisz wszystko dobrze”, nie możesz liczyć na dożycie 100 lat.
Czy oznacza to, że świętowanie 100. rocznicy urodzin jest zarezerwowane tylko dla nielicznych?
Naukowcy uważają, że za długość naszego życia w 25% odpowiadają geny, a w 75% – czynniki środowiskowe oraz styl życia. Jak zauważa dr Thomas Perls, gdy ludzie zbliżają się do 100. roku życia, proporcje te mogą się odwracać.
Korzystne warianty genów, takie jak APOE2, wpływają na zmieniejszenie ryzyka wystąpienia choroby Alzheimera. W długowiecznych rodzinach częściej występują właśnie te korzystne mutacje, dlatego poszczególne osoby cieszą się lepszym stanem zdrowia, mimo że nie zawsze trzymają się zasad higienicznego trybu życia. Badania wskazują, że konkretny gen (FOXO3) przekłada się na różne aspekty funkcjonowania komórek i biologię starzenia. Uważa się więc, że może chronić przed chorobami związanymi z wiekiem.
Wpływ interakcji genów i środowiska na długowieczność
Najbardziej interesująca jest kwestia interakcji między genetyką a czynnikami środowiskowymi. Wiele badań dowodzi, że korzystne predyspozycje genetyczne mogą częściowo rekompensować pewne niezdrowe nawyki (przykładem są niektórzy potomkowie stulatków, u których mimo nie zawsze idealnego stylu życia występuje niższa częstość chorób układu krążenia).
Dla większości z nas jednak to właśnie wybory, których dokonujemy na co dzień, mają decydujący wpływ na zdrowie. Nie istnieje jeden gen, dzięki któremu dałoby się uniknąć procesu starzenia się i chorób, które są z nim związane. Najbardziej prawdopodobny jest wariant, w którym wiele (niekiedy bardzo rzadkich) genów działa w połączeniu i ma wpływ na długowieczność.
Stanowisko ekspertów jest jasne: jeśli masz odpowiedni zestaw genów, to tak, jakby udało Ci się wygrać na loterii. Dlatego nawet jeśli zdarzyło się, że ktoś w Twojej rodzinie dożył stu lat, nie możesz rezygnować ze zdrowego stylu życia, bo nie jest pewne, że u Ciebie się to powtórzy.
Co wpływa na długowieczność? Najważniejsze wnioski
Długowieczność wynika najczęściej z odpowiedniego połączenia specyficznych genów oraz stylu życia. Dla większości z nas, którzy „nie trafił wygranej na loterii genetycznej”, jak mówili lekarze cytowani przez Danę G. Smith, najważniejsze powinno być dbanie o zdrowie. Odpowiednia dieta, aktywność fizyczna, kontrola stresu, relacje z innymi oraz unikanie używek to działania, które pomagają spowolnić procesy starzenia się i poprawić ogólną kondycję organizmu.
Oczywiście, pewne geny mogą ułatwić osiągnięcie bardzo zaawansowanego wieku, ale to właśnie świadome trzymanie się konkretnych nawyków pozwala maksymalnie wykorzystać to, co mamy. Nie można zapomnieć też o profilaktyce, która pomaga dłużej cieszyć się zdrowiem, a w razie potrzeby – szybko i umiejętnie reagować.
Jak 60 sekund może zmienić kolejne 60 lat?
Miłość to nie pluszowy miś, ani kwiaty… ale miłość, kiedy jedno spada w dół, drugie ciągnie je ku górze – śpiewa zespół Happysad. Czy te słowa mają coś wspólnego z działaniami specjalistów HR? Oczywiście!
Wyobraź sobie kupno wymarzonego samochodu. Jesteś zachwycony, wiążesz z nim duże nadzieje, zależy Ci, żeby mógł spełniać swoje zadanie jak najdłużej, żeby zużywał mało paliwa, bezawaryjnie dowoził Cię na umówione spotkania, nie wymagał kosztownych napraw i generował minimalne koszty stałe. W kolejnych miesiącach dbasz o niego, myjesz, woskujesz, kupujesz nowe felgi i ozdoby, ale… pomijasz przeglądy techniczne i wymianę oleju. Na początku wszystko działa świetnie, ale po jakimś czasie miesiącach auto odmawia posłuszeństwa, a koszty naprawy przewyższają oszczędności. Podobnie jest z naszym zdrowiem – pozorne oszczędności mogą odbić się na życiu i pracy.
Wellbeing medyczny – nowe podejście
Teraz wyobraź sobie, że ten samochód to Twój pracownik. Dbając o jego zdrowie, inwestujesz w jego przyszłość i efektywność. Wellbeing to nie tylko dobre samopoczucie, ale także równowaga fizyczna, psychiczna i społeczna. Na podstawie obserwacji z ostatnich lat, możemy dość jasno powiedzieć, że pracownicy coraz częściej czują się zmęczeni licznymi aktywnościami w miejscu pracy, które nie odpowiadają ich faktycznym potrzebom. Zauważalne jest to, że specjaliści HR niejednokrotnie muszą bronić swojej racji i udowadniać, że odpowiadają na potrzebę członków zespołu, często samemu nie mając przekonania do kolejnych „atrakcji”. Pytanie brzmi: czego rzeczywiście im brakuje?
Profilaktyka zamiast reakcji
Obecnie pracownicy często mają dostęp do tzw. pakietów medycznych, ale zazwyczaj obejmują one jedynie leczenie lub badania w odpowiedzi na konkretne objawy chorobowe.
Istnieje duża luka między osobami, które nie wiedzą, że powinny regularnie sprawdzać swoje zdrowie, a tymi, które już muszą podjąć leczenie. Właśnie w tej przestrzeni działają firmy, które oferują indywidualne pakiety prewencyjne, dopasowane do potrzeb pracowników i tworzące długoterminowe programy zdrowotne.
Zdrowy, świadomy swojej roli pracownik, który przestrzega zaleceń i czuje się bezpiecznie, będzie pracował najefektywniej. Dlatego nawet drobne problemy mogą zakłócić funkcjonowanie firmy, jeśli są zaniedbane. Działają one jak choroba nowotworowa – mały problem w jednej części organizacji może rozprzestrzeniać się, powodując coraz większy chaos, aż w końcu doprowadza do poważnych problemów. Czy warto więc zorganizować efektywny program zdrowotny w firmie? I jak do tego się zabrać?
Jak stworzyć program zdrowotny?
Zacznijmy od profilaktyki. Pakiety medyczne oferują zazwyczaj leczenie lub diagnostykę już po pojawieniu się objawów. Brakuje jednak programów przesiewowych. Kluczem jest regularna ocena stanu zdrowia i działania zapobiegawcze.
Profilaktyka zdrowotna obejmuje trzy poziomy:
- Pierwotna – edukacja zdrowotna, warsztaty, szkolenia, które mają zapobiegać chorobom.
- Wtórna – badania diagnostyczne, takie jak analizy krwi czy USG, które pomagają wykryć choroby na wczesnym etapie.
- Trzeciorzędowa – wsparcie osób z chorobami przewlekłymi, by mogli jak najdłużej zachować sprawność.
Wyobraźmy sobie pracownika X – 50-letnią, doświadczoną i lubianą osobę, która od lat jest wsparciem dla innych w firmie. Jednak od kilku tygodni coś się zmieniło – osoba ta stała się drażliwa, ma trudności ze skupieniem i coraz wolniej wykonuje zadania. Nie reaguje już na prośby o pomoc i jest bardziej uszczypliwy wobec kolegów.
Przez swoje rozkojarzenie popełniła błąd w kluczowym projekcie, który decyduje o budżecie firmy na kolejne 3 lata. Nikt nie zauważył błędu, bo przez jego zachowanie współpracownicy przestali chcieć z nim pracować, a atmosfera w całym dziale uległa pogorszeniu. Kłótnie i wzajemne oskarżenia rozprzestrzeniły się na inne zespoły. W ciągu kilku miesięcy morale spadło, ludzie zaczęli szukać nowych miejsc pracy, a firma straciła kluczowy projekt i zniknęła z rynku.
Gdyby osoba ta wiedziała, że cierpi na nadciśnienie, które powodowało złe samopoczucie i bóle głowy, mogłaby rozpocząć leczenie. To potencjalnie wpłynęłoby nie tylko przyszłość tej osoby, ale także los całej firmy – bo czasami 60 sekund diagnozy może odmienić kolejne 60 lat.
Dobry program zdrowotny powinien składać się z trzech etapów:
- Rozpoznanie potrzeb – audyt zdrowotny pracowników i przygotowanie rekomendacji.
- Harmonogram działań – regularne badania, warsztaty, spotkania edukacyjne.
- Ewaluacja– analiza wyników i przygotowanie raportu końcowego.
Jednorazowe akcje zdrowotne są oczywiście wartościowe, ale nie przynoszą trwałych efektów. Długofalowe programy pozwalają na lepsze zarządzanie kosztami i utrzymanie stałej motywacji.
Korzyści dla firmy
- Mniejsza absencja – zmniejszenie liczby dni chorobowych nawet o 25%.
- Wyższa produktywność – pracownicy bez stresu związanego ze zdrowiem są bardziej kreatywni i skupieni.
- Większa atrakcyjność firmy – dobre programy wellbeingowe przyciągają talenty.
- Niższe koszty opieki zdrowotnej – profilaktyka zmniejsza zapadalność na choroby.
- Oszczędności finansowe – każdy zainwestowany 1$ może przynieść 4$ oszczędności w przyszłości.
Dbajmy więc o swoich pracowników mądrze – wyciągajmy rękę, zanim zaczną spadać. To pozwoli na zbudowanie silniejszego, zdrowszego zespołu i firmę gotową na każde wyzwanie.
Podstawowe badania krwi – jakie warto robić co roku?
Dbasz o swoje zdrowie? Świetnie! Regularne badania krwi to jedna z najlepszych rzeczy, jakie warto dla siebie robić. Dzięki nim możesz wychwycić wszelkie niepokojące zmiany w organizmie dużo wcześniej, zanim jeszcze zaczną dawać o sobie znać. Lepiej zapobiegać niż leczyć – to jasne. Jakie badania krwi robić co roku, aby mieć pewność, że wszystko jest w porządku? Poznaj naszą listę!
Rodzaje badań krwi. Jakie badania zrobić, aby sprawdzić stan zdrowia?
Jednym z Twoich postanowień noworocznych jest cykliczna kontrola swojego zdrowia? Podpowiadamy, jakie badania krwi warto robić przynajmniej raz w roku.
1. Morfologia krwi – pełny obraz Twojego zdrowia
To podstawowe badanie, które pokaże, czy wszystko w Twoim organizmie działa, jak należy. Morfologia weryfikuje liczbę krwinek czerwonych, białych oraz płytek krwi. Dzięki temu lekarz może ocenić, czy masz odpowiednią ilość hemoglobiny, jak radzi sobie Twój układ odpornościowy oraz czy nie ma ryzyka anemii. Za pomocą badania morfologicznego z rozmazem możesz łatwo sprawdzić, czy w Twoim ciele nie dzieje się coś niepokojącego, nawet jeśli czujesz się świetnie.
2. Profil lipidowy – zadbaj o swoje serce
Cholesterol to motyw powszechnie znany z każdej reklamy margaryny. Nie można go jednak lekceważyć. Wysoki poziom cholesterolu może prowadzić do chorób serca i udaru, dlatego profil lipidowy jest jednym z ważniejszych badań, które warto robić co roku. Dzięki niemu można sprawdzić poziom cholesterolu całkowitego, a także „dobrego” (HDL) i „złego” (LDL). Profil lipidowy bada też poziom trójglicerydów, które mają wpływ na Twoje serce.
3. Hemoglobina glikowana – długoterminowa kontrola poziomu cukru we krwi
Cukrzyca to podstępna choroba, która często przez długi czas rozwija się bez objawów. Badanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c) pozwala ocenić średni poziom cukru we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy. Jest to bardziej miarodajny wskaźnik niż jednorazowy pomiar glukozy. Jeśli poziom HbA1c jest podwyższony, może to świadczyć o ryzyku cukrzycy lub wskazywać na konieczność lepszego kontrolowania poziomu cukru u osób, które już chorują. Regularne monitorowanie tego wskaźnika pozwala na szybkie działanie, zanim sytuacja wymknie się spod kontroli.
4. Badanie poziomu witaminy D – promień słońca dla zdrowia
Witamina D to prawdziwy bohater naszego organizmu, choć często niedoceniany. Odpowiada za zdrowe kości, dobry nastrój i sprawne działanie układu odpornościowego. Niestety, większość z nas ma jej niedobór, zwłaszcza w miesiącach jesienno-zimowych, kiedy słońca jest jak na lekarstwo. Badanie poziomu witaminy D warto zrobić raz w roku, aby upewnić się, że nie potrzebujesz dodatkowej suplementacji. Dzięki temu możesz zapobiec problemom z kośćmi i poprawić swoją odporność.
5. TSH – sprawdź swoją tarczycę
Jeśli często czujesz się zmęczony/a, masz problemy ze skórą, włosami lub wagą, warto zbadać poziom TSH. To hormon, który kontroluje pracę tarczycy – gruczołu, który wpływa na metabolizm, energię i wiele innych procesów w organizmie. Badanie TSH pozwala wykryć zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy, więc jeśli masz problemy, które ciężko wyjaśnić, to badanie może pomóc Ci w uzyskaniu odpowiedzi na wiele pytań.
6. Elektrolity – równowaga to podstawa
Sód, potas, magnez – to elektrolity, które odgrywają istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu Twojego organizmu. Regulują nawodnienie komórek, pracę mięśni (w tym serca), pełnią istotną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz pomagają utrzymać równowagę wodno-elektrolitową w organizmie. Jeśli Twoje wyniki elektrolitów będą odbiegały od normy, może to świadczyć o problemach z nerkami, odwodnieniu lub innych schorzeniach. To kolejne badanie, które warto robić regularnie, zwłaszcza jeśli intensywnie ćwiczysz lub masz problemy zdrowotne.
Jakie badania krwi robić co roku? O tym nie możesz zapomnieć
Podstawowe badania krwi to jeden z najlepszych dostępnych sposobów na wczesne wykrywanie potencjalnych problemów. Warto postawić na profilaktykę, która daje wewnętrzny spokój i pewność, że Twoje zdrowie jest pod kontrolą.
Istnieje wiele rodzajów badań krwi, które można wykonywać w zależności od potrzeb zdrowotnych. Do najbardziej podstawowych należą morfologia z rozmazem, badania biochemiczne (jak profil lipidowy czy poziom glukozy), a także testy hormonalne (np. TSH). Warto również zwrócić uwagę na badania, za pomocą których można sprawdzić poziom witamin i minerałów, takich jak witamina D czy elektrolity. Wybór odpowiednich badań zależy od Twojego stanu zdrowia oraz ewentualnych zaleceń lekarza.